Amerika Birleşik Devletleri ile ticari veya finansal bir bağ kurmak istiyor ancak ABD vatandaşı değil misiniz? Karşınıza çıkan ilk terimlerden biri muhtemelen ITIN olacaktır. Türkiye’den Amazon FBA yapan girişimcilerden, ABD borsalarında işlem yapan yatırımcılara kadar pek çok kişi için “ITIN numarası nedir?” sorusu, globalleşme yolculuğunun ilk adımıdır.
Bu rehberde; ITIN numarasının ne olduğunu, SSN ile farklarını ve adım adım nasıl alınacağını inceleyeceğiz.
ITIN Nedir?
ITIN (Individual Taxpayer Identification Number), Türkçesiyle Bireysel Vergi Kimlik Numarası, Amerika Birleşik Devletleri vergi dairesi olan IRS (Internal Revenue Service) tarafından verilen bir vergi mükellef numarasıdır.
ITIN, Sosyal Güvenlik Numarası (SSN) almaya uygun olmayan ancak ABD yasalarına göre federal vergi beyannamesi vermesi gereken kişiler (hem ABD’de ikamet edenler hem de etmeyenler) için oluşturulmuştur.
Önemli Not: ITIN sadece vergi amaçlıdır; göçmenlik, çalışma izni veya sosyal hak sağlamaz. Ancak ABD’de şirket kuran, bankacılık işlemi yapan veya ödeme sağlayıcıları ile çalışan kişiler için kritik bir zorunluluktur.
ITIN ve SSN Arasındaki Farklar
Bilgi kirliliğini önlemek adına, en çok karıştırılan iki kavramı netleştirelim: SSN (Social Security Number) ve ITIN.
| Özellik | SSN (Sosyal Güvenlik Numarası) | ITIN (Bireysel Vergi Kimlik Numarası) |
| Kimler Alabilir? | ABD Vatandaşları, Yeşil Kart (Green Card) sahipleri ve bazı geçici çalışma izni olanlar. | SSN almaya uygun olmayan yabancılar (Örn: Türkiye’deki girişimciler). |
| Veriliş Amacı | Vergi, sosyal güvenlik hakları, istihdam takibi. | Federal vergi raporlaması, Vergi iadesi alma, ABD’de gelir beyanı, bankacılık işlemleri |
| Çalışma İzni | Evet, çalışma hakkı tanır. | Hayır, çalışma izni sağlamaz. |
Kimlerin ITIN Numarasına İhtiyacı Vardır?
Aşağıdaki durumlarda ITIN almak, hem vergi uyumluluğu hem de finansal işlemler açısından ciddi avantaj sağlar. SSN’iniz yoksa ABD’de “tanınmanız” için tek resmi kimlik numarası ITIN’dir.
E-Ticaret İşletmeleri:
Amazon, Etsy, Shopify veya kendi siteniz üzerinden satış yapıyorsanız ITIN, ödeme sağlayıcılarıyla sorunsuz çalışmanızı sağlar. Stripe, PayPal gibi platformlar ITIN ile hesabınızı daha hızlı doğrular, limitler açılır, gecikmeler azalır. Vergi tarafında da beyan süreci netleşir; gereksiz stopaj veya inceleme riskleri düşer.
ABD Banka Hesabı Açmak / Finansal İşlemleri Sorunsuz Kullanmak:
Şirket hesabı açan yabancılar için ITIN net bir avantajdır. Banka sizi ABD vergi sisteminde doğrulayabildiği için hesap askıya alma, ek evrak talebi ve işlem limiti gibi riskler azalır. KYC/AML incelemeleri daha hızlı geçer, uluslararası transferler ve kart-limit onayları daha sorunsuz ilerler. ITIN, bankanın sizi “tanınmış ve düşük riskli” hesap sahibi olarak işaretlemesini sağlar.
ABD Dışı Yatırımcılar:
ABD borsasında işlem yapıyorsanız temettü ve faiz gelirlerinde gereksiz yüksek vergi kesintisini ITIN ile düşürebilirsiniz. Aracı kurum hesabı doğrulaması hızlanır, yatırım hacmi arttıkça vergi iadesi alma imkanınız doğar. Gayrimenkul yatırımlarında da ITIN işlemleri çok daha hızlı sonuçlanır.
ABD Şirketlerine Hizmet Satan Freelancer ve Ajanslar:
ABD şirketleriyle çalışırken ITIN, ödemeleri daha hızlı ve kontrolsüz stopaj olmadan almanızı sağlar. Şirketler uyumluluk gereği kimlik numarası ister; ITIN bu süreci temizler. Uzun vadede ABD müşterileriyle çalışmayı güvenli ve kesintisiz hâle getirir.
Öğrenciler, Araştırmacılar ve SSN Alamayan Vizeliler:
Burs ve akademik gelirlerde doğru vergilendirme yapılır, gereksiz kesintilerin iadesi mümkün olur. Üniversite veya sponsor kurumlarla finansal evrak süreci kolaylaşır.
ABD Vatandaşı / Mukimi Birinin Eşi ve Çocukları:
Aile beyanı, vergi avantajı, iade süreçleri ve resmi evrak işlemleri ITIN ile hızlanır. IRS sisteminde tanımlı olmak, neredeyse tüm finansal işlemleri kolaylaştırır.
ITIN Numarası Nasıl Alınır? (En Güvenli Yöntem)
ITIN başvurusu, titizlikle yönetilmesi gereken bürokratik bir süreçtir. Genellikle 3 farklı yöntem izlenir, ancak Türkiye’den başvuranlar için en kritik ayrım pasaportun fiziksel olarak gönderilip gönderilmeyeceğidir.
İşte başvuru yöntemleri ve risk analizi:
1. Posta Yoluyla Başvuru (Riskli ve Yavaş Yöntem)
Bu yöntemde, W-7 formunu doldurup pasaportunuzun aslını veya konsolosluk onaylı suretini IRS’e (Amerika’ya) postalamanız gerekir.
- Dezavantajı: Pasaportunuzun postada kaybolma riski vardır ve IRS’in pasaportu size geri göndermesi 60 günü bulabilir. Bu süre zarfında yurtdışına çıkamazsınız.
2. Yetkili Aracı Kurum (CAA) ile Dijital Başvuru:
IRS, belirli kurumları “Certifying Acceptance Agent” (CAA) olarak yetkilendirmiştir. Bu kurumlar, pasaportunuzu doğrulama yetkisine sahiptir.
Bu noktada, Türkiye’den globalleşen girişimcilerin en sık tercih ettiği çözüm ortağı Clemta devreye giriyor. Clemta, resmi bir CAA olduğu için süreç şu şekilde işler:
- Pasaportunuz Sizde Kalır: Clemta yetkilileri ile yapacağınız dijital kimlik teyidi sayesinde kimliğiniz doğrulanır. Pasaportunuzun aslını Amerika’ya göndermek zorunda kalmazsınız.
- Hatasız Başvuru: W-7 formunun karmaşık yapısı içinde hata yapma riskiniz ortadan kalkar; uzmanlar formu sizin adınıza hazırlar.
- Hızlı Sonuç: Posta trafiği ve evrak iade süreçleri beklenmediği için ITIN numaranıza çok daha hızlı ve güvenli bir şekilde kavuşursunuz.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
ITIN Numarasının geçerlilik süresi var mıdır?
Evet. Eğer ITIN numaranızı son 3 yıl içinde en az bir kez federal vergi beyannamesinde kullanmazsanız, numaranızın geçerliliği sona erebilir ve yenilemeniz gerekir.
ITIN almak ne kadar sürer?
Normal şartlarda işlem süresi 9 haftadır. Ancak vergi döneminin yoğun olduğu aylarda (Ocak-Nisan arası) bu süre 12 haftaya kadar çıkabilir.
ITIN ile banka hesabı açabilir miyim?
Evet. ABD’deki birçok banka (ve dijital bankacılık uygulamaları), SSN yerine ITIN numarasını kabul ederek, ABD’de ikamet etmeseniz bile ticari veya bireysel banka hesabı açmanıza izin verebilir.
Sonuç
Kısaca özetlememiz gerekirse, ITIN, sadece bir vergi kimlik numarası değil, aslında global ekonomiye açılan bir kapının anahtarıdır. Özellikle Stripe, PayPal (kullanılabilen ülkelerde) veya Amazon Seller Central gibi hesapların açılışında ve sürdürülebilirliğinde bu numara hayati önem taşır.
Sürecin karmaşıklığı gözünüzü korkutmasın. Doğru belgeler ve düzenli bir süreç ilerletildiğinde, ITIN sahibi olmak işletmenizi veya yatırımlarınızı yasallaştıran en güçlü adımdır.
